نگاهی گذرا به احزاب و شخصیت‌های سیاسی بحرین
تکثر احزاب در بحرین به معنای وجود آزادی در این کشور نیست و پادشاه این کشور نیز به دلیل فرمانبری از آل سعود نقش بسزایی در محدود کردن فعالیت‌های سیاسی در این کشور کوچک دارد.
در بحرین گرایش‌های سیاسی متعددی وجود دارد که هر یک از آنها بنا بر نزدیکی یا دوری خود از ساختار حاکم آزادی عمل بیشتر یا کمتری دارد. به عبارت بهتر تکثر احزاب در بحرین به معنای وجود آزادی در این کشور نیست و پادشاه این کشور نیز به دلیل فرمانبری از آل سعود نقش بسزایی در محدود کردن فعالیت‌های سیاسی در این کشور کوچک دارد. بخش اول این گزارش را در گذشته ملاحظه کردید. ادامه بررسی احزاب در بحرین در این قسمت آمده است.
حزب الله بحرین
حزب الله بحرین از سال ۱۹۷۸ وارد فعالیت گردیده. و دولت بحرین بارها ادعا کرده است که گروهی به نام حزب الله بحرین، خواهان سرنگونی نظام‌اند. دولت بحرین مدعی شده، که این گروه ۳ هزار نفری، تماماً نظامی اند و از لبنان تغذیه می شوند و مورد حمایت ایران اند. در ۶ نوامبر ۱۹۸۹ دادگاه امنیت ملی بحرین ۹ نفر از جوانان این کشور را به اتهام وابستگی به حزب الله بحرین محاکمه و به ۱۰ سال حبس محکوم کرد. در ژوئن ۱۹۹۶ دولت بحرین اعلام کرد که گروهی ۵۶ نفره از افراد و ابسته به حزب الله بحرین را دستگیر و بازداشت کرده است.
بعضی از این افراد با ظاهر شدن بر صفحه ی
تلویزیون به عضویت حزب الله در بحرین و ارتباط با ایران اعتراف کردند. دولت ایران
این ادعا را به شدت رد کرد. حزب الله لبنان از وجود چنین گروهی اظهار بی اطلاعی و
هرگونه ارتباط با آن را رد نمود.
در سال ۱۹۹۷ شاهد بیشترین محاکمه‌های مخالفان در بحرین
بودیم. در این سال ۸۱ نفر
محاکمه شدند؛ ۵۹ نفر حضوری و ۲۲ نفر
غیابی، اکثر این افراد به ۵ تا ۱۵ سال
محکوم شدند. ۲۳ نفر آنان تبرئه شدند.
در آوریل ۱۹۹۷ دولت کویت اعلام کرد تعدادی از اتباع دولت
بحرین را به اتهام عضویت در «حزب الله خلیج» بازداشت کرده است. روزنامه الایام نیز
در دوم آوریل نوشت که این افراد از اعضای حزب الله خلیج اند و متعلق به سامان شیعی‌اند
که از طرف ایران حمایت می‌شود. از این افراد نوارهای ویدئویی و بیانیه‌هایی بر ضد
حکومت های عرب به دست آمده بود.
حرکت هسته‌های انقلابی
حرکت هسته‌های انقلابی، از جمله حرکت‌های سری و زیرزمینی شیعی بحرین بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تحت تأثیر آن در بحرین تشکیل شد. در ژانویه ی ۱۹۸۱ حکومت دولت بحرین یکی از عالمان دینی به نام شیخ ناصر الحداد و در حدود ۲۰ نفر از جوانان بحرینی را به اتهام اقدام علیه امنیت ملی بازداشت کرد. این افراد، متهم بودند که در تشکیلات الخلایا الثوریه به رهبری شیخ ناصر الحداد عضویت داشته‌اند. در دهم آوریل طی محاکمه ای شیخ ناصر الحداد به هفت سال و بقیه ی افراد به یک تا چهار سال حبس محکوم شدند.
حرکت اسلامی انصار الشهدا
حرکت اسلامی انصار الشهدا، حرکتی مخفی و سری بود که در اوایل دهه ۱۹۸۰ و تحت تأثیر انقلاب اسلامی به وجود آمد. رهبری این تشکل بر عهده شیخ جمال علی العصفور بود. این گروه را دولت نیز کشف کرد. شیخ عصفور نیز در سال ۱۹۸۰ دستگیر شد و تا سال ۱۹۸۱ در بازداشت به سر می‌برد که در همین سال و در بازداشت ظاهراً بر اثر مسموم شدن از دنیا رفت.
حزب الدعوة
تشکل حزب الدعوة در سال ۱۹۶۵ و تحت تأثیر حزب الدعوه عراق به وجود آمد و خواستار حل مسأله ی فلسطین شد. این حزب، ریشه در جمعیت بیدارگر اسلامی دارد. در سال ۱۹۸۳ اعضای این گروه، تحت تعقیب قرار گرفتند و در اوایل سال ۱۹۸۴، ۵۰ نفر به اتهام عضویت در این تشکل دستگیر و طی محاکمه ای در ۲۴ دسامبر به یک تا هفت سال حبس محکوم شدند.
حزب بعث
حزب بعث در دهه ۱۹۷۰ از جبهه ی مردمی برای آزادی عمان و خلیج فارس منشعب شد و خواهان جامعه ی غیر استعمارگر و مساوات طلب بود. این گروه را بغداد حمایت می‌کرد و به طور عمده، از افراد روشنفکر تشکیل شده بود. حزب بعث هیچ گونه همکاری با جبهه ی آزادی بخش ملی بحرین نداشت. حزب بعث از این که جزئی از مخالفان باشد، دست کشید، زیرا با توجه به اعضای اندک خود، پیوستن به دستگاه حکومتی و استخدام در موقعیت‌های عالی شغلی را بر مخالفت و پایبندی به اصول ترجیح داد.
جنبش اتحادیه کارگری
جنبش اتحادیه ی کارگری در درگیری‌های دهه ۱۹۵۰ نقش مهمی را بازی کرد. به طور کلی، از لحظه‌ای که در بحرین طبقه کارگر و کارمند به وجود آمد، یعنی از زمان اکتشاف نفت و تشکیل شرکت نفت از یک سو و اصلاحات اداری بلگریو و استخدام مردم در بخش‌های اداری، از سوی دیگر، جنبش کارگری نیز فعال بوده است. تا امروز هم به خاطر مشکلاتی چون بیکاری، دستمزد پایین، عدم امنیت شغلی و فقدان یا نارسا بودن قانون کار، این جنش در ناآرامی‌ها دست دارد. حربه اصلی جنبش اتحادیه کارگری، راهپیمایی‌ها و به ویژه اعتصاب‌ها است.
حرکت ستمدیدگان بحرین
حرکت ستمدیدگان بحرین در دسامبر ۱۹۹۴ و پس از بازداشت شیخ علی سلمان ایجاد شد و در حوادث خونین سال های ۱۹۴۴ تا ۱۹۹۷ بیانیه های زیادی صادر کرد. این تشکل کاملاً مخالف استمرار حکومت آل خلیفه است و استبداد داخلی را هدف مبارزات خود قرار داده است. اما به دلیل نداشتن برنامه و سازمان منسجم، راه به جایی نبرده و نتوانسته است اقدام مؤثری در مسیرهای جنبش‌های سیاسی-اجتماعی بحرین صورت دهد.
حرکت ملی دانشجویان
در سال ۱۹۷۰ هیئت اتحاد ملی دانشجویان بحرین، تأسیس شد. این تشکل را دانشجویان بحرینی مقیم کشورهایی چون سوریه، عراق، لبنان، مصر و…بهوجودآوردندوهدفآن،ایجادهماهنگیمیاندانشجویانخارجوداخلدرجهتاستمرارحرکتدموکراتیکمردمبحرینبود. حرکتموازیدیگریکهدارایصبغهدانشجوییامتودرسال های اخیر، فعالیت نسبتاً زیادی داشته، حرکة الطلبة البحرین الجامعیین است. این گروه با صدور بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های خود، حرکت مردمی بحرین را همراهی و حمایت کرده است. تجمع اتحادیه ی ملی دانشجویان در بحرین ممنوع است. حتی کمیته‌های دانشجویی ساخته ی خود دولت نیز از برپایی تجمعات منع شده اند. با وجود این، دانشجویان تجمعات زیادی داشته‌اند. کسانی که با این تجمعات همکاری داشته اند، از دانشگاه اخراج یا از مقام خود عزل شده اند. دکتر علی فخرو، دکتر منیره فخرو و دکتر ابراهیم هاشمی، رئیس دانشگاه بحرین، از این دسته افرادند که به دلیل شرکت در تجمعات و حرکت مردمی، از مقام خود برکنار شده‌اند. در حال حاضر نیز تعدادی از دانشجویان و دانش‌آموزان در بازداشت به سر می‌برند.
جنبش زنان بحرین
زنان در حرکت های مردمی سابق بحرین، نقش زیادی نداشتند. حداکثر فعالیت آنان، شرکت در راهپیمایی ها بود. طی حوادث سال های ۱۹۵۲-۱۹۵۶ زنان بحرینی کم کم فعالیت های خود را گسترش دادند. که از جمله ی آن ها نوشتن مطلب در مطبوعات و شرکت در اعتصابات دانشجویی و نیز راهپیمایی ها بود و مهم‌ترین فعالیت آنان عضویت در هیأت عالی اجرایی (اتحاد ملی) در سال ۱۹۵۵ به شمار می‌رود. این امر به بالا رفتن تعداد زنان با سواد و برگشت تعداد زیادی از زنان دانشجو از دانشگاه های خارجی و پیوستن آنان به گروه‌ها و احزاب سیاسی ارتباط پیدا می کرد. نخستین جمعیتی که زنان در منطقه خلیج فارس تشکیل دادند، نهضت دختران بحرین بود که در سال ۱۹۹۵ شکل گرفت.
در دهه ی ۱۹۷۰ با توجه به تشکیل مجلس ملی و ممنوعیت نمایندگی زنان و دختران در آن، زنان بحرینی طومارهای زیادی را برای امیر نوشتند که طی آن ها خواستار مشارکت سیاسی و اعطای حق نمایندگی به آنان شدند. حکومت به شدت با امضا کنندگان این طومار برخورد کرد و همه آن ها را وادار به عذرخواهی و اظهار ندامت از این اقدام کرد.
حرکت دفاع از حقوق بشر
سازمان غیر دولتی حقوق بشر بحرین در سال ۱۹۸۹ تأسیس شد و از جمله سازمان های مخالف دولت به حساب می‌آید. تلاش این سازمان افشای موارد نقض حقوق بشر دولت بحرین و تلاش برای برقراری دموکراسی است. مقر «سازمان حقوق بشر بحرین» دانمارک است.
سازمان دیگر، «کمیته ی دفاع از حقوق بشر بحرین» است که مقر آن نیز در دانمارک است. این دو سازمان، ضمن صدور بیانیه‌ها و کارنامه سالانه اوضاع حقوق بشر در بحرین، از حرکت دموکراتیک مردم حمایت و اقدامات دولت را محکوم و حمایت‌های بین المللی را برای جنبش‌های مردمی بحرین جلب کرده‌اند.
